Algemeen

Het programmaverslag en de financiële vertaling daarvan in de jaarstukken, vormen het sluitstuk van de gemeentelijke planning– en controlcyclus.

In de meerjarenbegroting 2023-2026 zijn de beleidsvoornemens, de beschikbare middelen en de daaraan gekoppelde resultaten en prioriteitstellingen opgenomen.

Over de vorderingen in de uitvoering van deze beleidsvoornemens en de aanwending van de beschikbaar gestelde middelen wordt jaarlijks in de zomernota aan de raad gerapporteerd. Het nu voorliggende afsluitende jaarverslag en de jaarrekening zijn de belangrijkste documenten voor het afleggen van verantwoording over gemeentelijke prestaties en bestedingen. Formeel dienen de documenten twee doelen:

1. Verantwoording van ons als college aan de gemeenteraad;
2. Verantwoording van de gemeenteraad aan de bevolking die hij vertegenwoordigt.

Zoals al aangegeven, dient er voor de verslaglegging een onderscheid te worden gemaakt in jaarverslag en jaarrekening.

Het onderdeel jaarverslag geeft inzicht in de realisatie van de programma’s. Dit inzicht wordt verkregen door een uitwerking te geven van:

• De mate waarin de doelstellingen zijn gerealiseerd;
• De wijze waarop geprobeerd is de beoogde maatschappelijke effecten te bereiken;
• De gerealiseerde baten en lasten.

De jaarrekening , waar het oordeel van de accountant over het getrouwe beeld van de baten, lasten en balansmutaties betrekking op heeft, bevat:

• De gerealiseerde baten en lasten per programma;
• Het overzicht van de gerealiseerde dekkingsmiddelen;
• Het totaal saldo van baten en lasten;
• De werkelijke toevoegingen en onttrekkingen aan reserves;
• Het gerealiseerde resultaat na bestemming.

Volgens de BBV-voorschriften worden eerst alle baten en lasten van de programma’s gepresenteerd. Vervolgens wordt het resultaat bepaald en daarna wordt het resultaat bestemd. Op dat moment vinden toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves plaats.

Beleidsindicatoren
Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) schrijft een vaste set aan beleidsindicatoren voor. Deze zijn per programma terug te vinden in de indicatorentabel (zie licht gele arcering). Naast de verplichte beleidsindicatoren is nog een aantal ‘eigen’ indicatoren opgenomen. Hierbij maken we voor een belangrijk deel gebruik van de indicatoren uit ‘waar staat je gemeente’.

De indicatoren uit het burgeronderzoek ‘Waar staat je gemeente’ gaan uit van verschillende maatschappelijke thema’s namelijk:

• Woon- en leefklimaat
• Relatie burger–gemeente
• Gemeentelijke dienstverlening
• Zorg en welzijn

De indicatoren worden gemeten met een gemiddeld cijfer op een vijfpuntsschaal, waarbij een 1 staat voor ‘helemaal oneens’ en een 5 voor ‘helemaal eens’. Met andere woorden: hoe hoger het cijfer, hoe meer de burgers het eens zijn met de stelling. Het onderzoek vindt tweejaarlijks plaats. In 2023 is de laatste meting geweest. Voor 2021 en 2022 zijn geen indicatoren beschikbaar. Dit geldt ook voor enkele indicatoren afkomstig van het CBS. Om inzicht te verkrijgen in de ontwikkeling van de indicatoren zijn de indicatoren 2020 toegevoegd aan de tabellen.

Leeswijzer
De aanbiedingsbrief, het college en de controleverklaring is opgenomen onder algemeen .

In de begroting en rekening 2023 zijn de volgende programma’s opgenomen:

1. Ruimtelijke ontwikkeling, woon- en werkomgeving
2. Integraal beheer openbare ruimte
3. Onderwijs, werk en inkomen
4. Maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp
5. Duurzaamheid en energietransitie
6. Economie
7. Sport, cultuur en maatschappelijk vastgoed
8. Openbare orde en veiligheid
9. Bestuur en dienstverlening

  Overzicht Algemene dekkingsmiddelen, resultaten en onvoorzien
  Overzicht overhead

Met het jaarverslag wordt inzicht gegeven in de mate waarin de doelstellingen zijn gerealiseerd en de wijze waarop geprobeerd is de beoogde maatschappelijke effecten te bereiken.

Dit inzicht wordt gegeven aan de hand van de beantwoording van de volgende W-vragen:

• Welke ontwikkelingen zijn er in 2023 geweest?
• Wat hebben we ervoor gedaan en wat hebben we ermee bereikt?
• Wat heeft het ons gekost?

Financiële resultaten worden met een min-teken weergegeven bij een voordelig resultaat.
Bij de programma’s worden de relevante afwijkingen toegelicht.

Bij de paragrafen (hoofdstuk 3) wordt ook een nadere toelichting gegeven.
Deze toelichting geeft een dwarsdoorsnede van de financiële positie bezien vanuit het perspectief van de volgende onderdelen:

• Lokale heffingen
• Weerstandsvermogen en risicobeheersing
• Onderhoud kapitaalgoederen
• Financiering
• Bedrijfsvoering
• Openbaarheid
• Verbonden partijen
• Grondbeleid
• Sociaal domein
• Oekraïne

Onder jaarrekening (hoofdstuk 4) vindt u de balans met toelichting, de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling en is het overzicht van baten en lasten met toelichting opgenomen. Hier wordt de jaarrekening in vogelvlucht toegelicht. Daarnaast is in dit hoofdstuk het verplichte model Wet Normering Topinkomens en de Rechtmatigheidsverklaring opgenomen.

Ook zijn de (verplichte)  bijlagen en controleverklaring (hoofdstuk 5) opgenomen.

Als afsluiting treft u het raadsbesluit aan tot vaststelling van de jaarstukken 2023 en de bestemming van het rekeningsaldo.