Weerstandsvermogen en risicobeheersing

In onderstaande tabel berekenen we de ratio weerstandsvermogen voor Raalte.

Om de ratio te classificeren maken we gebruik van de volgende waarderingstabel, zoals opgenomen in de beleidsnota reserves, voorzieningen en weerstandsvermogen.

Toelichting weerstandsratio
In 2023 is de claim kadernota 2020-2023 komen te vervallen. Bij de begroting 2020 is namelijk afgesproken, dat het verantwoord was om de reserve weerstandsvermogen (stand per 1-1-2020) met € 2,24 mln. af te romen in de periode 2020-2023. Dit om in deze periode dekkingsmiddelen vrij te spelen voor (eenmalig) nieuw beleid. Dit was dus € 0,56 mln. per jaar, waardoor de claim per 2023 is beëindigd.

De weerstandsratio bedraagt per 31-12-2023 4,4. Dit is iets hoger dan bij de begroting 2023 (4,0) en jaarrekening 2022 (4,2), maar ligt wel in het verlengde van elkaar. Het relatief kleine verschil wordt met name verklaard door het feit dat het weerstandsvermogen iets is toegenomen. Belangrijkste factor is de toename van de onbenutte belastingcapaciteit (van € 2,3 mln. naar € 2,8 mln.). Dit laatste wordt veroorzaakt door het niet verhogen van de OZB belasting. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat de onbenutte belastingcapaciteit weliswaar een onderdeel vorm van de weerstandscapaciteit, maar dat deze niet direct (volledig) 'opvraagbaar' is.

De risico's zijn vrijwel gelijk gebleven in vergelijking met afgelopen jaren. Dit blijven echter momentopnames. Dit wordt versterkt door de huidige turbulente en onzekere tijd. Daar komt bij dat nog niet duidelijk is wat voor effect de verandering in opzet van de algemene uitkering vanuit het Rijk vanaf 2026 voor onze gemeentefinanciën betekent. Hierdoor is het beschikken over een goede weerstandsratio, waar de gemeente momenteel over beschikt, niet alleen prettig, maar ook noodzakelijk. De ontwikkelingen op het gebied van de algemene uitkering, alsook de risico's, zullen uiteraard nauwlettend gevolgd worden, maar gezien de onzekerheid hieromtrent is het afromen van de reserve op dit moment (nog) niet aan de orde.

Classificatie risico's en gevolgen
Tenslotte worden in de volgende tabel de beschreven risico's geclassificeerd naar kans en financieel gevolg. Er zijn drie categorieën waarschijnlijkheid (kans) benoemd met betrekking tot het zich voordoen van een risicovolle gebeurtenis: laag (25% kans), gemiddeld (50%) en hoog (75%). Daarnaast is het financiële gevolg van de risicovolle gebeurtenis geschat. Ook dit is in drie categorieën onderverdeeld: laag (tot € 100.000), midden (€ 100.000-€ 300.000) en hoog (> € 300.000). Deze grenzen sluiten aan bij hetgeen andere gemeenten ook gebruiken.

In deze tabel zijn de meest risicovolle onderwerpen met een groot financieel gevolg rechtsboven gesitueerd (rood). Van rechtsboven naar linksonder (groen) neemt voor de verschillende onderwerpen zowel de kans als het financieel gevolg van het risico steeds verder af.

Deze weergave is een momentopname. In de loop van de tijd kunnen de onderwerpen verschuiven naar een andere categorie. Deze manier van presenteren maakt monitoring in de tijd eenvoudiger.

Zoals hierboven aangegeven, bedragen de huidige risico's in totaal ruim € 3 mln. Dit ligt in lijn met voorgaande jaren. De samenstelling is wel iets veranderd. Zo is het risico 'grondexploitatie' wat afgenomen en het risico verbonden partijen wat toegenomen. Dit laatste wordt met name veroorzaakt door de komst van een nieuwe verbonden partij (Stichting Werk Raalte).